De Spaanse dagindeling en eetgewoontes

Het late tweede deel van het ontbijt zorgt ervoor dat Spanjaarden tot een uur of 14 wachten om aan hun belangrijkste maaltijd van de dag te beginnen. Voorgerecht, hoofdgerecht en dessert passeren ’s middags allemaal de revue, met wild, vlees of vis, afhankelijk van de regio waarin je bent. Pulpo a la gallega in het noorden, gazpacho met tomaten, komkommers, paprika's, uien en azijn in het warme zuiden of een cocido madrileño met spek, worst, varken en kikkererwten in de regio rond de hoofdstad.

Rijkelijk eten maakt loom en nadien is het tijd voor de siësta. Wat ooit synoniem was voor een dutje, wordt tegenwoordig op allerlei manieren ingevuld maar op de warmste uren van de dag valt het openbaar leven grotendeels stil.

Tegen 18 uur zie je kinderen met stokbroden lopen terwijl ouders koffie met een koekje lusten. Een bocadillo de queso is ideaal om de tijd te overbruggen in afwachting van het late avondmaal. Dit is ook het moment om aan de tapas te beginnen. ‘Tapas’ zijn geen gerecht, wel een verzamelnaam voor uiteenlopende hapjes die origineel bovenop het glas werden gezet om het stof en de vliegen daaruit weg te houden. Patatas bravas zijn populair, jamon iberico, albondigas of croquetas zijn voorbeelden, al is het ook zaak van de ogen open te houden en de toog te scannen op lekkers. Wijzen en este zeggen terwijl je één of twee vingers in de lucht steekt, volstaat. De barmannen en -vrouwen zijn in Spanje op en top professionals. Ze weten perfect wie ze bedienen en wat die bestelt. In Spanje is vertrouwen bovendien een nobel goed. Vergeet het dat je in een echte Spaanse bar meteen afrekent bij je bestelling. Niets van. Alles op zijn tijd: eerst eten en drinken, daarna betalen.  

Wil je de rekening? Vraag ‘la cuenta, por favor’ of roep de señor of señorita en maak het universele teken door duim en wijsvinger een paar keer over elkaar te wrijven. Ook met ¿Cuánto es? – hoeveel is het? – kom je waar je moet zijn en nee, dat eerste vraagteken verandert niets aan de uitspraak of het moment van betalen. Reken je graag af met een knipoog, vraag dan om ‘la dolorosa’ of ‘het pijndoenertje’. Gun de ober - camarero of camarera – eventueel een extraatje in de vorm van een fooi.

Het avondmaal – la cena – vangt aan wanneer het late journaal in België op de buis komt: rond 22 uur beginnen ze er soms nog aan. Salade, brood, een tafel vol tapas die in dat geval raciones worden en iets meer volume krijgen, vormen samen met de restjes van vanmiddag opnieuw een maaltijd die kan tellen.

Mag het verbazen dat ze het de volgende morgen bij een koffietje houden, onderweg naar het werk?